Je hebt besloten om je eerste 3D printer te kopen. Je merkt al snel dat er heel veel keuze is in de budgetvriendelijke prijsklasse die start van ongeveer 170 euro tot 450 euro, tot 1000 euro voor de duurdere varianten.
Maar waar moet je nu op letten bij de aankoop van een 3D printer? Hoe kies je een 3D printer? Wat zijn de belangrijkste features of eigenschappen die je best moet vergelijken? Welke eigenschappen zijn echt belangrijk en welke maken niet zoveel uit. Zoek je een antwoord en onafhankelijk advies op één van deze vragen lees dan zeker verder.
Dit artikel gaat ervan uit dat je je 3D printer voornamelijk gaat gebruiken als technische of creatieve maker, voor je hobby of bij je thuis. Ben je een bedrijf dan kan je met het advies uit dit artikel ook al heel wat. Daarnaast bestaat er een heel landschap van professionele 3D printers die vanalles te bieden hebben en daarom veel duurder zijn.
Wil jij toch eerst wat hands-on ervaring voordat je een 3D printer koopt volg dan een workshop 3D printen voor beginners bij techman.be. Alle info vind je hier: https://www.techman.be/workshops
De volgende 4 eigenschappen zijn volgens mij de belangrijkste om mee rekening te houden bij de aankoop van je eerste 3D printer.
1. Kies voor een populaire 3D printer
Er beweegt heel veel in het 3D printer landschap. Merken en modellen komen en gaan. Elke jaar komen er nieuwe innovaties uit. Vele modellen werkend uitstekend terwijl andere van bv dezelfde producent dan weer problematisch zijn in gebruik. Sommige nieuwe modellen zijn veelbelovend, maar in gebruik komen er kinderziektes boven. Doe je huiswerk, lees de reviews na en bekijk enkele youtube kanalen vooraleer je een specifiek model aankoopt.
Kies je voor een populaire printer dan ga je ook veel hulp vinden op allerhande websites en filmpjes. Daarnaast zal je een uitgebreid eco-systeem vinden van reserveonderdelen en uitbreidingspakketten. Er zijn natuurlijk verschillende redenen waar bepaalde 3D printers populair.
Hoewel er vele 3D printer merken zijn zal je snel landen bij de budgetvriendelijke printers van Creality, een Chinese producent of de iets duurdere maar kwalitatieve 3D printers van Prusa, een Europese producent. Beide merken zijn enorm populair in de markt voor 3D printers voornamelijk bedoeld voor hobbymatig- en particulier gebruik. Maar deze printers kunnen zeker ook nuttig zijn voor bedrijven.
Ik raad je aan om de verschillende modellen van deze 2 producenten zeker te overwegen in jouw keuze. Maar wat zijn nu de belangrijkste technische eigenschappen die je best bekijkt in je beslissing?
2. Harde printplaat versus een flexibele & afneembare printplaat
Na verschillende ervaring met 3D printen is dit voor mij misschien wel de belangrijkste afweging. Een afneembare en flexibele printplaat gaat je namelijk veel gebruiksgemak geven. Deze flexibele en afneembare printplaten zijn vaak van metaal en blijven zo perfect vastzitten op het verwarmde printbed waar magneten ingebouwd zijn.
Om het geprinte object van het printoppervlakt te verwijderen, moet je best wachten tot de staalplaat is afgekoeld tot kamertemperatuur. Daarna kunt je het eraf halen door het blad naar binnen en naar buiten te buigen, waarna het meestal losklikt. Soms moet je mogelijk helpen met een plastieken spatel, maar meestal niet.
Bij vaste en harde printplaten moet je vaak met een metalen spatel gebruiken om prints los te krijgen. Wat ervoor zal zorgen dat de printplaat uiteindelijk beschadigd wordt, waardoor je eerste laag na een tijd ook moeilijker wordt om mooi te printen.
2. Direct drive versus bowden extruder
De meeste mensen begrijpen het verschil tussen een direct drive of bowden extruder pas een tijdje nadat ze hun eerste 3D printer hebben gekocht. Bij mij was dat toch zo. Het is echter een essentiële afweging als je met TPU of flexibel filament materiaal wilt gaan printen. Flexibel filament is rubberachtig en heeft vele unieke toepassingen tov van alle andere harde filamenten. Ik gebruikt FLEX filament daardoor vaak voor objecten die meer grip nodig hebben, zoals bv wielen of voor objecten die flexibel schokken of slagen moeten absorberen zonder te breken zoals bij mijn race-drone.
De taak van de extruder is om het filament vooruit of achteruit te bewegen in en uit de smeltkop. Er zijn 2 type extruders: Op elke printer zal je ofwel een direct-drive extruder of een bowden extruder vinden.
Bij een 3D printer is er 1 motor en een set van tandwielen (A) die gebruikt wordt om de plastieke draad (het filament, B) in de smeltkop (of hotend, C) te duwen. Dit geheel van motor en tandwielen (A) noemen we de extruder.
2.1 Wat is een bowden extruder?
In tegenstelling tot de direct drive extruder, wordt de Bowden-extruder (A) bevestigd aan het frame van de 3D-printer en duwt het filament (B) door een lange PTFE-buis (Bowden-buis) in de hotend (C).
De belangrijkste voordelen zijn: Een printhoofd dat licht en wendbaar is. Deze printers zijn vaak goedkoper en kunnen meestal sneller printen.
Het belangrijkste nadeel is dat het zeer moeilijk is om bepaalde materialen te printen voornamelijk flexibele materialen. Flexibele materialen, zoals TPU of Flex genoemd, laten zich niet goed door het buisje duwen. Voor de meeste andere hardere filament is er geen probleem.
2.2 Wat is een direct drive extruder?
Bij de direct drive extruder zit de extruder vlakbij de smeltkop en beweegt deze mee met het hele print hoofd.
De direct drive extruder (A) wordt geïnstalleerd met de hotend (C) en duwt het filament (B) rechtstreeks in de nozzle (D). Alle filamentverwerkingscomponenten bevinden zich daarom op één plek op de printkop. Dit creëert voor- en nadelen die je moet overwegen voordat je een 3D printer koopt.
De nadelen zijn:
Deze printers meestal iets duurder zijn omwille van de volgende redenen.
Het printhoofd is zwaarder wat een stevigere X-as motor vraagt en de nodige ondersteuning.
Vibraties door het gewicht opgevangen moeten worden.
De voordelen zijn:
Als hij goed is gemaakt is dit is de meest betrouwbare extruder.
Het toelaat op flexibele materialen te printen.
Beide extruder varianten hebben hun voor- en nadelen. Het grootste verschil zit duidelijk in de verwerking van flexibele filamenten . Als je snel wilt printen en geen flexibel filament gebruikt, kun je een Bowden extruder gebruiken. Wil je echter flexibele materialen verwerken, dan is een direct extruder zeker aan te raden.
3. Manuele of automatische bed-leveling
Een van de belangrijkste dingen die je moet instellen voordat je met 3D printen begint is bed-leveling. Het is essentieel dat het printbed overal even ver staat staat in relatie met de nozzle. Een ongelijk bed betekent dat de afstand tussen de nozzle en de printplaat op verschillende punten verandert en kan leiden tot problemen met de hechting van de print en de kwaliteit van de eerste laag.
Het kalibreren van deze eerste laag wordt door beginners ervaren als moeilijk en frustrerend. Daarom maak je hier best een overwogen keuze in.
3.1 Handmatige bed-leveling met 4 schroeven
De meeste budget 3D-printers, zoals de Creality Ender3 V2 , bereiken een waterpas bed door middel van handmatige hoogteafstelling, waarbij de gebruiker de aan bedschroeven draait. Dit vraagt enige oefening en ervaring, maar met voldoende oefening gaat iedereen dit kunnen. In dit filmpje wordt alles kort en duidelijk uitgelegd.
3.2 Volledige automatische bed-leveling (ABL)
Bij sommige printers zal je geen 4 schroeven onder het bed zien zitten om de hoogte in te stellen. Hier staat het printbed meestal vastgeschroeft op zijn frame. ABL wordt vaak gecombineerd met printers die toch 4 schroeven onder hun bed hebben om eerst een ruwe manuele leveling te doen.
Automatische nivellering van het bed wordt uitgevoerd door de firmware (software) van de printer en gebruikt een sensor om de afstand van de printkop tot de printplaat op verschillende punten te meten. Afhankelijk van hoe je de firmware instelt, past de printer deze afstanden vervolgens toe als compensaties tijdens het afdrukken. Hiermee wordt geprobeerd ervoor te zorgen dat de printkop op gelijke afstand boven de bouwplaat blijft en zo een goede eerste laag kan bereiken.
Er zijn printers die ABL standaard out-of-the-box aanbieden zonder 4 schroeven onder de printplaat zoals de Anycubic Viper. Gebruikers melden zowel zeer positieve als minder positieve ervaringen met deze printer. In 2022 dook de Elegoo Neptune 3 ook op aan een onweerstaanbare prijs voor de features die je krijgt. Vele Youtubers blijken er goede ervaringen mee te hebben.
In de toekomst zullen meer printers ABL standaard gaan aanbieden. Vandaag, in 2022, is dit vaak een extra hardware optie (30-60 euro) die je moet installeren en configureren in de printer firmware. Dit allemaal instellen is echter niet zo eenvoudig voor vele beginners. Het handmatig nivelleren is gemakkelijker te begrijpen omdat het simpelweg gaat om het omhoog of omlaag brengen van vier hoeken van het printvlak op basis van hun positie ten opzichte van het mondstuk.
Handmatige 1 punts bed-leveling met automatische bed level correcties
Als interessante tussenoplossing kijken we naar het systeem beschikbaar op de o.a. meeste Prusa printers. Deze hebben een printplaat zonder 4 hoekschroeven en komen standaard met afneembare magnetische printplaten.
Via een handige wizard moet je met de dikte van een bladje papier 1 maal de juiste start hoogte instellen voor heel de plaat. Daarna kan je deze hoogte nog wat fine-tunen (z-as tuning) met een ingebouwde test print, waarna je printer klaar is.
Aanvullende wordt er met een hoogte sensor lokale correcties opgemeten vlak voor elke print. De PINDA- of SuperPINDA-sensor gaat automatisch een aantal punten opmeten, in een rasterpatroon verspreid over de printplaat, en meet de afstand tot de plaat. Deze punten worden gebruikt om een ​​hoogteprofiel van het bed te creëren. Als het bed bv lichtjes kromgetrokken is, zal de sensor het oppervlak nog steeds precies volgen volgens de gemeten mesh. Deze procedure wordt vóór elke afdruk uitgevoerd. Dit zorgt voor een betere eerste laag.
4. Het print volume
Size matters, en zeker bij 3D printers. Je moet vooral niet te groot gaan. Voor je eerste 3D printer kies je best een niet te grote printer kwa afmetingen van de X en Y en Z-as. Kleiner is fijner is hier de regel. Je kiest best voor een printer met als print volume niet meer dan 25 x 25 x 25cm. Dit is waarschijnlijk meer dan voldoende voor de 99% van je prints. Hoe groter de printer en het object dat je gaat printen hoe uitdagender het is om goede prints te maken. Kies enkel voor groter printer als je dat volume echt nodig hebt.
3D printers met grotere print volumes hebben meestal enkele nadelen:
Aankoopprijs: Ze zijn sowieso duurder omdat ze ook stabieler moeten zijn.
Stabiliteit: Te goedkope grote 3D printers zijn niet stevig genoeg, waardoor je prints in de hoogte niet zo mooi gaan lukken.
Filament verbruik: Grote prints maken verbruiken veel plastiek en dat begint al snel te tellen. 1 kg PLA filament kost ongeveer 20-30 euro. Andere materialen zijn duurder.
Lagere print bed temperatuur: Het grote print-bed kan vaak niet dezelfde temperaturen aan als de kleinere varianten. Hierdoor ben je mogelijks beperkt in het printen van bepaalde filament materialen zoals PETG en ABS die een hogere printbed temperatuur nodig hebben om goed te blijven plakken op het bed.
Conclusie: Kiezen tussen gebruiksgemak of iets meer 'knutselen'
Het kan de moeite lonen om iets meer te investeren als je budget het toelaat en je sneller mooie resultaten kunt boeken. Stel jezelf de vraag wat voor iemand je bent: knutsel je graag met technische dingen, of wil je vooral een printer die onmiddellijk goed werkt.
Voor meer gebruiksgemak kies je voor
Een flexibele en afneembare printplaat
Een bed-level systeem zonder die vervelende 4 schroeven
Een Prusa printer in combinatie met de gratis Prusa-Slicer software die gewoon geweldig werkt.
Heb je nu nog vragen of wilt je eerst hands-on ervaring opdoen. Schrijf je dan in voor 1 van mijn 3d printen workshops.